تسمه تایمینگ چیست؟
تسمه تایمینگ یا تسمه تایم صنعتی یک نوع تسمه انتقال قدرت با کاربردهای خاص در صنعت است. این تسمه از جنس موادی مثل لاستیک، فیبر، پلی‌اورتان یا نئوپرن ساخته می‌شود و ویژگی منحصر به فرد آن وجود دندانه‌هایی با گام مشخص روی سطح آن است.
دندانه‌ها بر اساس استانداردهای بین‌المللی و با دقت بالا طراحی می‌شوند تا کشش و تغییرات طولی تسمه را تحمل کنند.
تسمه تایم صنعتی نقش مهمی در کنترل زمان‌بندی و جلوگیری از اختلال در کارکرد صحیح سیستم‌های مکانیکی مختلف دارد. این تسمه با دقت بالایی ساخته شده و باید به طور دقیق نصب و تنظیم شود تا از خم شدن یا جابه‌جایی قطعات متحرک مثل سوپاپ‌ها و پیستون‌ها جلوگیری کند.
دندانه‌های افقی روی سطح این تسمه به تنظیم زمان‌بندی عملیات در سیستم کمک می‌کند. تسمه تایمینگ نیاز به بازرسی منظم دارد تا از سالم بودن آن مطمئن شد.
وظیفه تسمه تایم صنعتی چیست؟
تسمه تایم صنعتی، نوعی تسمه صنعتی است که وظیفه انتقال حرکت بین چرخ‌دنده‌ها و قطعات متحرک ماشین‌آلات را با دقت بالایی برعهده دارد.
این نوع تسمه دارای دندانه‌هایی روی سطح خود است که با دندههای چرخ‌دنده‌ها جفت می‌شود و باعث انتقال نیروی چرخشی به صورت دقیق و بدون لغزش می‌گردد. تسمه تایم صنعتی در ماشین‌آلاتی که نیاز به کنترل دقیق سرعت و موقعیت قطعات متحرک دارند، کاربرد دارد.
انواع تسمه تایمینگ صنعتی
- تسمه تایم صنعتی با روکش پلی اورتان و لایه میانی نخ:گزینه بسیار مناسب برای ضد سایش بودن و مقاومت به نفوذ روغن و اسیدها، این نوع تسمه تایمینگ است. تسمه تایمینگ پلی اورتان ضد سایش است و بنابراین این نوع تسمه تایمینگ در کارخانجات بهداشتی و صنایع مواد غذایی بیشتر کاربرد دارد. پلی‌ورتان به دلیل دقت بالا در انتقال حرکت و صدای کم در حین کاربرد، در بسیاری از صنایع از جمله خودروسازی، ماشین‌آلات، الکترونیک نیز استفاده می‌شود.
- تسمه‌های تایمینگ پلی‌اورتان با لایه میانی سیم فولادی: که وجود سیم‌های فولادی باعث افزایش مقاومت و استحکام تسمه می‌شود. این نوع نیز مقاومت خوبی در برابر اسیدها و روغن دارد و در صنایع غذایی کاربرد دارد. سیم‌های فولادی با ایجاد تنش کششی، از افزایش طول تسمه و از دست رفتن تنظیم زمانی جلوگیری می‌کنند.
- تسمه تایمینگ با روکش‌های لاستیکی و لایه‌ی میانی نخ: این نوع تسمه‌ها مقاومت حرارتی بالایی داشته و انعطاف‌پذیرتر از انواع دیگر تسمه تایم صنعتی هستند.
- تسمه تایم صنعتی پلی آمید: تسمه تایم پلی‌آمید، یکی دیگر از انواع تایمینگ صنعتی است که به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش، خوردگی و شرایط آب و هوایی، برای کاربردهایی در صنایعی مانند خودروسازی، ماشین‌آلات، الکترونیک و غیره مناسب است.
- تسمه تایمینگ مداربسته: این نوع تسمه به صورت حلقه بسته تولید می‌شود و طول آن ثابت است. اتصال انتهای تسمه نیز در کارخانه انجام می‌گیرد.
- تسمه تایم صنعتی مدارباز: این تسمه به صورت یک نوار باز تولید می‌شود و قابلیت برش و اتصال مجدد طبق نیاز را دارد.
- تسمه تایمینگ تک‌طرفه:فقط یک سمت این تسمه دندانه‌دار است و با فلکه‌های تسمه‌پیچ درگیر می‌شود.
- تسمه تایم صنعتی دوطرفه:هر دو سمت این تسمه دندانه‌دار بوده و با چرخ‌دنده‌های محورها درگیر می‌شوند.
تسمه تایمینگ gt2 یا پلی چین (Poly Chain)
تسمه تایمینگ GT2 (Timing Belt GT2) یک نوع تسمه تایمینگ است که در سیستم‌های انتقال حرکت برای همگام‌سازی حرکت قطعات و مکانیزم‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
GT2 به معنای “2mm Pitch” یا فاصله 2 میلیمتری بین دندانه‌های تسمه اشاره دارد. این تسمه‌ها دارای دندانه‌های متقاطع و دقیق هستند که در اتصال با دندانه‌های پولی و چرخ‌دنده‌ها، حرکت دقیق و همگام را فراهم می‌کنند.
مشخصات فنی تسمه تایم صنعتی
- تعداد دندان‌ها در هر اینچ: تعداد دندان‌ها در یک اینچ طول Timing belt صنعتی است و بر حسب TPI (Teeth Per Inch) اندازه گیری می‌شود.
- عرض: فاصله بین دو بار تحمل بار در تایمینگ است.
- ضخامت: ضخامت کل تایمینگ صنعتی به میلی‌متر.
- ارتفاع دندانه: ارتفاع دندان از بالای پایه تا قسمت بالایی دندان.
- شیب دندانه: زاویه شیب دندان در تایم بین 40 و 60 درجه است.
- مواد سازنده : مواد سازنده تایمینگ عبارتند از لاستیک، نایلون، فولاد، کربن، پلی‌یورتان، سلیکون، پلی استر و…
- پوشش: دارای پوشش‌هایی هستند که به منظور حفاظت و افزایش مقاومت آن‌ها در برابر خوردگی، حرارت، روغن و آب استفاده می‌شوند.
- مقاومت : مقاومت به فشار، خمش و کشش Timing beltرا نشان می‌دهد.
- دمای کاری : دمای محیط کاری تسمه تایم صنعتی که می‌تواند در شرایط مختلف، از جمله دمای بالای صفر و پایین ترین دمای ممکن کار خود را انجام دهد.
اعداد روی تسمه تایم
اعداد نوشته شده روی تسمه تایمینگ، معمولاً ترکیبی از اعداد و حروف انگلیسی هستند. این کدها به ترتیب، طول و عرض تسمه، طول گام دندانه‌ها، نوع پروفیل دندانه و جنس استفاده شده در تولید تسمه را نشان می‌دهند. در تسمه‌های تایمینگ، طول گام‌های استاندارد معمولاً ۳، ۵، ۸ و ۱۴ میلی‌متر است. اعداد نوشته شده در انتهای کد به واحد میلی‌متر یا اینچ با یک صفر مبنا، عرض تسمه را نشان می‌دهند.
در پایان کد، یک حرف انگلیسی معمولاً قرار می‌گیرد که به جنس استفاده شده در تولید تسمه اشاره دارد.
رنگ‌های مختلف تسمه‌های صنعتی معانی خاصی را منعکس می‌کنند. به عنوان مثال، رنگ مشکی معمولاً در تسمه‌هایی با مقدار زیاد لاستیک طبیعی و رنگ‌های روشن در تسمه‌هایی با مقدار زیاد پلی‌اتیلن استفاده می‌شود. این رنگ‌ها اغلب ویژگی‌های مکانیکی و حرارتی تسمه‌ها را نمایان می‌کنند.
تولیدکنندگان تسمه‌های صنعتی به طور معمول از رنگ‌های مختلف به عنوان نمادهایی برای تفکیک ویژگی‌ها و خصوصیات تسمه‌های تولیدی خود استفاده می‌کنند.
مزایای استفاده از تسمه تایمینگ صنعتی
- دقت بالا: دارای دقت بالایی در هماهنگی حرکت قطعات ماشین یا دستگاه است که این موضوع باعث می‌شود که دستگاه به طور دقیق و صحیح کار کند و خطا در کارکرد دستگاه کمتر شود.
- کم صدا: سطح صدا کمتری نسبت به دندههای قابل تنظیم می‌باشد، که می‌تواند باعث کاهش صدا و لرزش در دستگاه شود.
- مقاومت بالا: مقاومت بالا در برابر خوردگی و سایش است که می‌تواند عمر مفید دستگاه را بالا برده و هزینه‌های نگهداری و تعمیر را کاهش دهد.
- کارایی بالا: استفاده از Timing belt می‌تواند به کارایی و عملکرد دستگاه کمک کند و باعث افزایش سرعت و دقت در کارکرد دستگاه شود.
- قابلیت انعطاف پذیری: تایمینگ صنعتی با توجه به نیاز دستگاه و نوع کاربرد، با دندههای مختلفی سازگار است و می‌تواند با توجه به نیاز دستگاه، به آسانی تعویض شود.
- نصب آسان: نصب و تعویض به سادگی قابل انجام است و نیازی به تخصص فنی بسیاری برای نصب آن وجود ندارد.
بهترین تسمه تایم صنعتی
تسمه تایم باید با بالاترین کیفیت، طول عمر و راندمان انتخاب شود. به عبارت دقیق‌تر، ویژگی‌های کیفی مهم در یک تسمه تایمینگ صنعتی عبارتند از:
- حفظ طول تحت کشش و حرارت
- مقاومت سایشی بالا
- چسبندگی مناسب دندانه‌ها به بدنه تسمه
- انعطاف‌پذیری مطلوب
برای ارتقای خواص کیفی تسمه تایمینگ، استفاده از طناب‌ها و سیم‌های داخلی به منظور جلوگیری از افزایش طول تسمه، پوشش لایه پلی آمید روی سطح تسمه برای ممانعت از سایش سطحی، و فرایندهای تولید اختصاصی هر برند، از جمله مهم‌ترین عوامل برای ارتقای کیفیت تسمه تایمینگ محسوب می‌شوند.
معروف‌ترین برند های تسمه تایمینگ صنعتی
- مگاداین MEGADYNE
- دایکو DAYCO
- باندو ژاپن BANDO
- گیتس Gates
- اپتی بلت Optibelt
کاربرد تسمه تایمینگ صنعتی
- خودروسازی: تایمینگ صنعتی در موتور های خودرو به عنوان قطعه ای مهم برای هماهنگی حرکت اجزای موتور مانند شفت کرنک، شفت کامشافت و وال های داخلی و خارجی استفاده می شود.
- صنایع نساجی: در صنعت نساجی، برای ایجاد حرکت هماهنگ در دستگاه های جاروب و آرایشگر استفاده می شود.
- صنایع غذایی: دستگاه های بسته بندی، خطوط تولید مواد غذایی و کنترل کننده های پروسه تولید و بسته بندی مواد غذایی، استفاده می شود.
- صنایع چوب: در صنعت چوب، Timing belt برای تولید مبلمان، درب ها و پنجره ها و همچنین تولید ابزار دستی مانند تراش و برش استفاده می شود.
- صنایع شیمیایی: در صنایع شیمیایی، تایمینگ صنعتی برای کنترل فرآیندهای تولید مواد شیمیایی از جمله ترکیب، مخلوط کردن و بسته بندی استفاده می شود.
- صنایع دارویی: صنایع دارویی برای تولید قرص، کپسول، شربت و داروهای مایع استفاده می شود.
- صنایع الکترونیکی: در صنایع الکترونیکی، تایمینگ صنعتی برای تولید قطعات الکترونیکی و دستگاه های الکترونی استفاده می شود.
